"Największa tragedia narodowa czy punkt zwrotny w dziejach?" - debata
Największa tragedia narodowa czy punkt zwrotny w dziejach? Próba bilansu udziału Polski w II wojnie światowej
debata historyczna
27 lutego 2023 r. (poniedziałek), godz. 18.30
Wydarzenie transmitowane będzie na zamkowych kanałach Facebook i Youtube
Okres od jesieni 1939 r. do wiosny 1945 r. traktowany jest najczęściej jako osobna epoka najnowszych dziejów Polski. II wojna światowa zmieniła bowiem wszystko – od składu ludnościowego, granic państwa, sytuacji gospodarczej po ustrój społeczno-ekonomiczny. Bez wątpienia Polska została doświadczona przez dwa agresywne reżimy totalitarne, które pozbawiły nas wolności, wymordowały lub zmusiły do emigracji ogromną część elity naszego narodu i w znacznej mierze osłabiły tkankę społeczną naszego kraju. Zniszczenia materialne także miały charakter bezprecedensowy, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że nastąpiły one w ciągu zaledwie 5 lat. Powstały w wyniku wojny system jałtański zepchnął nas w trwałą zależność od Związku Sowieckiego na blisko pół wieku oraz uniemożliwił Polsce normalny rozwój…
Do niedawna w historiografii obowiązywała niewzruszona teza, że polityka polska podczas II wojny nie miała alternatywy – musieliśmy wejść w konflikt z oboma totalitaryzmami jednocześnie, nie mając większego wpływu na politykę aliantów. W ciągu ostatnich kilku lat pojawiły się jednak – zwłaszcza wśród publicystów historycznych – głosy przeczące tej tezie, podkreślające błędy politycznych kalkulacji i zaprzepaszczone przez naszych liderów szanse.
Podczas naszej debaty postawimy więc kilka zasadniczych pytań. Jakie skutki II wojny światowej dla Polski miały i mają największe znaczenie dla dziejów naszego kraju? Czy kataklizmu wojennego Polska była w stanie uniknąć? A może można było osłabić jego niszczycielskie skutki dla naszego kraju? Czy byliśmy skazani na los ofiary dziejowych zmagań?
Na te tematy dyskutować będą:
Prof. Jan Stanisław Ciechanowski (Uniwersytet Warszawski);
Prof. Mariusz Wołos (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie i Instytut Historii PAN);
Prof. Jan Żaryn (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie).