Relacja z konferencji prasowej towarzyszącej otwarciu wystawy "Botticelli opowiada historię..."

20 czerwca 2022 r. o godz. 12.00 w Sali Rycerskiej Zamku Królewskiego w Warszawie miała miejsce konferencja prasowa towarzysząca otwarciu wystawy Botticelli opowiada historię. Malarstwo mistrzów renesansu z kolekcji Accademia Carrara. Na wystawę przywołującą ducha jednego z najwspanialszych zjawisk w historii kultury europejskiej złożyło się siedem arcydzieł renesansu ze zbiorów Accademia Carrara w Bergamo, w tym obraz Sandra Botticellego Historia Wirginii, a także dwa niedawne, wyjątkowo cenne nabytki Zamku Królewskiego w Warszawie.

Dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie prof. Wojciech Fałkowski powiedział:

"Dzisiaj otwieramy wystawę, która pokazuje bogactwo sztuki włoskiej całego XVI w. To jest mniej więcej stulecie od końcówki XV w. po ostatnie dekady XVI stulecia. Tym jednak, co jest dla nas ważne, jest fakt, że sztuka włoska z tego okresu i wcześniejsza tworzyła praktycznie całe malarstwo europejskie. Jej wpływ jest nie do przecenienia. To jest  wytyczenie drogi dla całej Europy, jeśli chodzi o sztukę malarską – zarówno na Zachodzie, jak i na Północy czy w Polsce. To, co znajdziemy na wystawie, to jedynie próbka bogatego i zróżnicowanego dorobku malarskiego Italii. I dlatego zależy nam, żeby współpracę z różnymi muzeami włoskimi kontynuować, pokazywać ten główny nurt sztuki europejskiej, który tworzył się w Italii, a następnie rozprzestrzeniał się na całą Europę."

I dodał:

"Wystawa składa się z siedmiu obrazów, które przyjechały z Accademia Carrara, i dwóch, które Zamek niedawno kupił – jest to ich wielka premiera. Jest to znakomity obraz pędzla Defendentego Ferrari: Madonna zupełnie zjawiskowa, niepoddająca się właściwie żadnemu porównaniu, z ducha średniowieczna, w stylu malarskim postrafaelowska, z dodatkami, o które walczyłby każdy malarz XX w. Rzecz zdumiewająco piękna, nowoczesna i uwodząca wdziękiem. I druga rzecz – znakomita praca wielopostaciowa Jacopa Passano, która pokazuje cud wytryśnięcia wody, ale tak naprawdę jest to dynamiczne przedstawienie ludzkich namiętności w sytuacji niezwykłej. Z ram obrazu praktycznie wychodzi cała grupa ludzi i zwierząt. Do powyższych w ramach prezentowanej wystawy dołączają nazwiska, które tworzą historię sztuki europejskiej, z Sandrem Botticcellim na czele".

Dyrektor Accademia Carrara w Bergamo pani Maria Cristina Rodeschini powiedziała:

"Po raz drugi mam przyjemność współpracować z instytucją kultury z Polski i po raz drugi jestem pod ogromnym wrażeniem poziomu zawodowego i niezwykłej uprzejmości kolegów i koleżanek, z którymi mogę współpracować. Accademia Carrara w Bergamo jest zaszczycona, mogąc pokazać Warszawie kilka swoich wybitnych prac renesansowych".

I dodała:

"Accademia Carraro zawdzięcza swoją nazwę Giacomowi Carrarze – oświeconemu zbieraczowi końca XVIII wieku, który pod koniec swojego życia postanowił swoje zbiory podarować, tworząc zarówno galerię, jak i szkołę artystyczną. Poszli jego zdaniem inni zbieracze i znawcy sztuki. Oni również przekazali swoje zbiory miastu i naszemu muzeum w przekonaniu, że sztuką należy się dzielić".

Pani Dyrektor odniosła się także do tematyki obrazu Sandra Botticellego Historia Wirginii:

"Obraz, który zobaczą Państwo dziś w Warszawie, jest obrazem tragicznym. Wirginia zostaje pokonana, zostaje jej odebrane życie. Można w tym widzieć klęskę czegoś otwartego, demokratycznego wobec władzy silnej, wobec przemocy, ale jest też w tym nadzieja, że cnota, siła kobiety temu złu się może przeciwstawić, choćby kosztem własnego życia. Patrząc na ten obraz, możemy myśleć o bardzo współczesnych, dzisiejszych sprawach".

Pan Giorgio Gori, burmistrz Bergamo, również obecny podczas wydarzenia, powiedział:

"O znaczeniu renesansowego malarstwa, rzeźby, sztuki dla dziedzictwa europejskiej najlepiej powiedział dyrektor Fałkowski, ja nie mam w tej kwestii nic do dodania. Może tylko o jednym bym napomknął, że my, Włosi, często nie do końca zdajemy sobie sprawę z tego, czym jest sztuka renesansowa, czym jest cały ten okres dla europejskiej tożsamości, dla europejskiego pojmowania sztuki".

I dodał na koniec:

"Wydarzenie, które dziś inauguruję, wpisuje się w obchody 100 rocznicy porozumienia handlowego zawartego przez Polskę i Włochy".

Pani Renata Sansone, reprezentująca Civita Mostre e Musei, współorganizatora wystawy, powiedziała:

"Kultura buduje mosty, wzmacnia siłę dyplomacji i przechodzi do porządku nad różnicami. Uczeni i wspólnoty potwierdzają, że tak właśnie jest. Potwierdza to także dzisiejsza wystawa. Wybitni dyrektorzy bardzo ważnych dla Europy muzeów, wspaniali kuratorzy – przygotowali wystawę, która pokazuje nam znaczenie malarstwa, znaczenie sztuki we wzajemnych stosunkach. Zostanie tego ślad we wspaniale przygotowanym katalogu, który będzie towarzyszył tej wystawie".

Dr Mikołaj Baliszewski, kurator wystawy, który przemawiał na końcu, powiedział:

„Ta historia (Wirginii, przedstawiona na obrazie Botticellego) przypomina nam o tym, jak kończą tyranie, skąd czerpać nadzieję i siłę. W czasie, w którym inny tyran wypowiedział wojnę naszym sąsiadom, temat ten staje się dla nas szczególnie ważny i czytelny. Chcę powiedzieć jeszcze o jednym. Już w trakcie przygotowań do wystawy zorientowaliśmy się, że dokładnie ten sam temat, historię Wirginii, jej śmierć i rewoltę plebejuszy namalował w formie niewielkiej akwareli Taras Szewczenko. Ta akwarela znajduje się w Muzeum Narodowym im. Tarasa Szewczenki w Kijowie. I to też nam pokazuje, że to są nasze wspólne wartości – umiłowanie wolności i sprzeciw wobec bezprawia. O tym traktuje zarówno prezentowany obraz Botticellego, jak i cała wystawa".